许勤:老牌特区"操盘手"的雄安新使命
Тыныслы? | |
![]() | |
?ай?а ?йр?нел? | irenology[d] |
---|---|
?ештег | peace ??м мир |
![]() | |
Изображается на | Fidelity and Peace[d] ??м Minerva Sending Away Mars from Peace and Prosperity[d] |
Не обладает свойством | ?у?ыш |
?апма-?аршы?ы | ?у?ыш |
![]() |
Тыныслы? — ил, д??л?т тарихында?ы т?рл? х?рби х?р?к?т, ?у?ыш м?ш???тт?ре булма?ан, тауыш?ы?, шау-шыу?ы? осор. Тыныслы? халы?тар именлеге м?нф???тенд?ге ?у?ыш?ы? тыш?ы с?й?с?тк?, солох килеше?ен? ??м баш?а документтар?а ниге?л?н?. ?у?ыш башлан?ас тыныслы? бо?ола. Ижтима?и ??м ш?хси х??еф?е?лек?е? тыныслы? булмай.
Р. Джексон билд?л??енс?[1], 1945 йылдан алып планетала барлы?ы 26 тыныс к?н бул?ан. Тыныс й?м?и?т булдырыу — ?леге ва?ытта д?й?м кешелек проблема?ы. ?ур халы?-ара с?й?си ??м тематик ойошмалар м?сь?л?не х?л ите? буйынса эш алып бара[2], м???л?н, Б?т? донъя тыныслы? советы.
?у?ыш ??м тыныслы?
[??г?ртерг? | сы?ана?ты ??г?рте?]Тел??? нинд?й ???ыш ма?саты — тыныслы? булдырыу.
?у?ыш ма?саты — ???ыш?а тиклем бул?ан тыныслы?тан я?шыра? тыныслы? булдырыу. Б. Г. Лиддел Гарт
?у?ыш башланыр алдынан бул?ан осор х?рби б?релешк? ??ерл?не? мен?н ??р?тл?н?. Д??л?т ?азна?ынан х?рби ?оралланы? ?с?н а?са б?лен?. Халы?ты ?у?ыш?а ??ерл?? башлана.
Е?е?се я?ты? ?уй?ан шарттарына к?неп, ?у?ышты ту?тат?ас, тыныслы? башлана. ?у?ыштан ?у? тыныс осор тыныслы?ты ны?ытыу, ???ыш емереклет?рен т???те?, и?тисадты ??тере? ?с?н к?п сы?ымдар иен?н ??р?тл?н?.
К?п халы?тар?ы? с?л?мл??е тыныслы? тел???е а?лата, м???л?н ?сс?л?м???л?йк?м, Шалом Алейхем.
Тыныслы? т?р??ре
[??г?ртерг? | сы?ана?ты ??г?рте?]Осло тыныслы? ?илми-тикшерене? институтына ниге? ?алыусы Йохан Галтунг ?негатив тыныслы?? ??м ?позитив тыныслы?? тиг?н т?ш?нс?л?р т??дим ит?. Кире тыныслы? — к?с ?улланыу?ы ябайса ту?татыу, ? ы??ай тыныслы? — низа?тар б?т?нл?й килеп сы?ма?ын й?ки ы?ы-зы?ыны м?мкин тиклем ирт?р?к х?л ите? механизмдарын ??м структураларын булдырыу[3][4].
Оливер Ричмонд тыныслы?ты? т?б?нд?ге формаларын айырып к?р??т?:
Е?е?се тыныслы?ы — тыныслы?ты? и? борон?о донъя моделе, тыныслы? х?рби е?е??е? э?емт??е булара?. Е?е?се ??ене? ??т?нл?г?н е?еп сы??андар?ы тыныслы??а м?жб?р ите? ??м статус-квоны ?а?лау ?с?н ?уллана. ?Е?е?се тыныслы?ыны?? к?с???л?г? — е?е?се д??л?т власы мен?н туранан-тура б?йле булыуы ар?а?ында уны? са?ыштырмаса тоторо??о?ло?о. Был осра?та е?е?сене? ??т?нл?г? риза?ы?лы? тыу?ыра ала, ??м уны? э?емт??е булып ихтилалдар ??м теракттар ойошторола. Ричмонд фекеренс?, заманса с?й?си фекер й?р?т?? элеккес? башлыса ?е?е?се тыныслы?ы? логика?ына ниге?л?н?.
?Конституцион тыныслы?? — демократик системаны, ирекле сау?а ?а?и??л?рен урынлаштыр?ан нормалар т???? ??м космополитизм ??м кеше хо?у?тары идея?ын ал?а ??р??. Ричмонд конституцион тыныслы?ты халы?-ара м?н?с?б?тт?р структура?ы тура?ында?ы М??риф?тселек д??ере идеяларын ??тере? ??м д??л?тт?р ара?ында м?нф???тт?р балансын э?л?? мен?н б?йл?й. Х??ерге контекста ?конституцион тыныслы?? демократия, ба?ар и?тисады ??м тыныслы?ты? булыуы ара?ында?ы б?йл?неште к?? у?ында тота.
Институциональ тыныслы? халы?-ара институттар ??м ойошмалар булдырыу мен?н б?йле (м???л?н, БМО), ??м д??л?тт?р?е? халы?-ара м?н?с?б?тт?р система?ында тыныслы?ты ??м т?ртипте ?а?лау буйынса эшм?к?рлеге. ?леге донъя?а ?араш прогрессивыра? булыр?а тейеш, с?нки халы?-ара институттар к?с????р?к д??л?тт?рг? ?арата йо?онто я?ар?а м?мкинлек бир?.
Гражданлы? тыныслы?ы — ойош?ан граждандар й?м?и?тене?, х?к?м?тк? ?арама?ан ойошмалар?ы? ??м ижтима?и х?р?к?тт?р?е? к?с ?улланмай к?р?шен к?? у?ында тота.
Х??ерге ва?ытта ф?нни ???би?тт? ??м асы? дискурста, демократия ??м ирекле ба?ар ?ушылыуы мен?н б?йле, ?либераль тыныслы?? т?ш?нс??е ??т?нл?к ит?. Оливер Ричмонд, ?р?? телг? алын?ан ?имм?тт?р мен?н бер р?тт?н, ?либераль тыныслы??а? гуманитар интервенция, тыныслы?ты т?ьмин ите? идеялары, т?п ?к?нбайыш? уйынсыларыны? консенсусы ин?, тип ??т?й. ?Либераль тыныслы?? концепция?ыны? у?ышлы булыуына ми?ал итеп йыш ?ына Европа берл?шм??е илд?рене? тыныс м?н?с?б?тт?ре килтерел?.
Конфликттан ?у??ы й?м?и?тт?р?? донъяны? тоторо??о?ло?о проблема?ына ?аршы к?р?ш, урында?ы контексты и??пк? алыу к?р?клеге ??м К?нбайышты? бер я?лы йо?онто?он кире ?а?ыу тура?ында?ы ?ы?ымталар ????мт??енд? ?гибрид тыныслы?? т?ш?нс??е барлы??а кил?, ул халы?-ара либераль институттар?ы? тыныслы? урынлаштырыу практика?ын конфликттан ?у??ы й?м?и?тт?р?? урында?ы традициялар ??м нормалар мен?н берл?штере??е к?? у?ында тота. Тоторо?лора? донъя т????г? урында?ы общиналар?ы й?леп ите? ??м тоторо?ло тыныслы? урынлаштырыу?ы урында?ы традициялар мен?н берл?штере? булышлы? итер, тип к?т?л?[4].
М??гелек тыныслы? идея?ы
[??г?ртерг? | сы?ана?ты ??г?рте?]Антиклы? ??м Урта быуат
[??г?ртерг? | сы?ана?ты ??г?рте?]М??гелек тыныслы? — кешелек идеалы, бе??е? к?нд?рг? тиклем хыял булып ?ала. Борон?о К?нсы?ыш халы?тары ??р са? теократия й?ки деспотизм к?л?г??е а?тында й?ш?г?н. Гректар варвар?ар?а ?арата м?н?с?б?тенд? ??м эске низа?тар ар?а?ында м??гелек тыныслы?ты таный алма?ан; Платон фекеренс?, ??у?ыш — халы?тар?ы? т?би?и х?ле?. Ки? Рим империя?ында хакимлы? итк?н донъя к?п ?анлы ??бил?л?р?е ??м халы?тар?ы яулап алыу мен?н б?йле була; рим армия?ыны? ??м административ ойошма?ыны? ??т?нл?г?н? ниге?л?н?.
Христианлы?ты? универсаль ?хла? урынлаштырыуы ??м милли ??м социаль айырмалы?тар?ы кире ?а?ыуы м??гелек тыныслы? идея?ына ны?лы теоретик ниге? булып тора. Ирт? христиандар ?у?ыш?а ??м х?рби хе?м?тк? риза?ы?лы? белдереп ?арай?ар, кешене ??мер??н м?хр?м ите??? и? ауыр гона?ты к?р?л?р. Лактантиус, милл?тт?р ара?ында?ы х??и??т ??м дошманлы? тап килм?й ??м диндар?ар?ы? к??еленд? й?н?ш й?ш?рг? тейеш т?гел, тип уйла?ан; Августин христианлы? идеалын м??гелек тыныслы? тип таны?ан. Сирк???е? империя мен?н берл?ше?е л? уны? т??лим?тт?рен? х?рбилек килтер?, ?мм? тыныслы? идея?ы ?лег? тиклем ю?алып ?алма?ан була. 1182 йылда француз балта о?та?ы Дюран тыныслы? ту?анлы?ын булдыра, ти???н ул б?т? ?атламдар кешел?рен й?леп ит?. Ун ?с?нс? быуатта доминиканлылар ??м францискандар Италияла тыныслы? тура?ында в???з ?йт?л?р. Сирк?? тарафынан са?ырыл?ан собор?ар ?у??ы дипломатик конгрестар ??м конференциялар?ы? х?б?рсел?ре булып тора; ?мм? шул у? ва?ытта Рим католик сирк??е м?рт?тт?р?е (еретик) ??м к?ф?нл?кт? (баш?а дин тотоу) ю? ите??е хуплап, тыныслы??а ?аршы сы?а[5].
Я?ы ва?ыт
[??г?ртерг? | сы?ана?ты ??г?рте?]
Урта быуат а?а?ында ??м х??ерге заман башында халы?-ара хо?у?ты? барлы??а киле?е тыныслы? фай?а?ына м??им фактор булып тора. Конгрестар ??м д?й?м эшт?р буйынса конференциялар йышыра? барлы??а кил?; Гротиус ??ене? De jure balli treas pacis (1625) трактатында ?бындай йыйылыштар?ы? христиан державалары ара?ында фай?алы? тиг?н фекер?е белдер?. Йыйылыштар?а б?х?ст?рг? ?а?ылышы булма?ан д??л?тт?р х?л ит? ??м я?тар?ы ???ел с?б?пт?р буйынса тыныслы??а м?жб?р ите? буйынса саралар к?р?.
Ойошмалар
[??г?ртерг? | сы?ана?ты ??г?рте?]Таныслы?ты ?а?лау ?с?н д??л?тт?р т?рл? ойошмалар т???й. М???л?н, Берл?шк?н Милл?тт?р Ойошма?ы (БМО).
Тыныслы? ?с?н Нобель премия?ы
[??г?ртерг? | сы?ана?ты ??г?рте?]Тыныслы? ?с?н Нобель премия?ы тыныслы?, халы?тар ду?лы?ы булдырыу ?с?н ??р ?л?ш индерг?н ш?хест?рг? бирел?.
- 1906 — Теодор Рузвельт
- 1917, 1944, 1963 — ??ы?ыл т?ре? халы?-ара комитеты
- 1964 — Мартин Лютер Кинг
- 1971 — Вилли Брандт
- 1975 — Андрей Сахаров
- 1979 — Тереза Ин?
- 1983 — Валенса Лех
- 1989 — Далай-лама XIV
- 1990 — Михаил Горбачёв
- 1991 — Аун Сан Су Чжи
- 1993 — Мандела Нельсон, Фредерик Виллем де Клерк
- 1994 — Ясир Арафат, Шимон Перес, Ицхак Рабин
- 2001 — БМО, Кофи Аннан
Тыныслы? к?г?рсене
[??г?ртерг? | сы?ана?ты ??г?рте?]
Тыныслы? к?г?рсене — Икенсе б?т? донъя ?у?ышынан ??? Б?т? донъя тыныслы? я?лылыр конгресынан ??? популяр бул?ан ?йтем.
Беренсе Б?т? донъя тыныслы? я?лылыр конгрессы 1949 йылда Парижда ??м Прагала ?т?. Конгресс эмблема?ын Пабло Пикассо эшл?й. Эмблемала су?ышында з?йт?н бота?ы тот?ан а? к?г?рсен т?ш?р?лг?н.
Тыныслы? ?а?лаусы территориялар
[??г?ртерг? | сы?ана?ты ??г?рте?]Ер шарында тыныслы? о?а? ?а?лан?ан территориялар бар.
И?к?рм?л?р
[??г?ртерг? | сы?ана?ты ??г?рте?]- ↑ Jackson R. J. NATO and Peacekeeping
- ↑ Поддержание международного мира и безопасности . www.un.org (11 декабрь 2014). Дата обращения: 2 декабрь 2020.
- ↑ Раймунд Зайдельман. ТЕОРИИ КОНФЛИКТОВ И МИРА: КОНЦЕПЦИИ, ПОДХОДЫ И МЕТОДЫ 2015 йыл 22 октябрь архивлан?ан.
- ↑ 4,0 4,1 А.Смирнова. Проблемы применения концепции ?либерального мира? в российских исследованиях
- ↑ Мир вечный // Брокгауз ??м Ефронды? энциклопедик ???леге: 86 томда (82 т. ??м 4 ??т?м? том). — СПб., 1890—1907. (рус.)
К?нсы?ыш Европа Икенсе б?т? донъя ?у?ышынан ?у? 60 йыл тыныслы?та й?ш?й.
Территория | Тыныслы? о?айлы?ы | Комментарий |
---|---|---|
![]() |
1814 — б?г?нг? к?н | И? о?айлы тыныслы? бул?ан д??л?т. Швеция 1814 йылда Норвегия?а ба?ып инг?нд?н ??? х?рби конфликттар?а ?атнашмай. |
![]() |
1848 — б?г?нг? к?н | Был д??л?т ?аты нейтралитет с?й?сете мен?н о?а? йылдар тыныслы? ?а?лап ?алды. |
![]() |
1949 — б?г?нг? к?н | 1944 ??м 1949 йылдар?а?ы 44 к?нл?к Граждандар ???ышынан ?у? был д??л?т армия?ын тарата ??м х?рби конфликттар?а ?атнашмай. |
![]() Штат Пенсильвания |
1682—1754 | Штат Пенсильвания бер нинд?й армия ??м ополчение?ы? 72 йыл буйы тыныслы?та й?ш?й. |
Аманит | 1693 — б?г?нг? к?н | Анабаптистар секта?ы тыныс тормошта й?ш?й. |